جایزه ویژه جشنواره اورشلیم سال ٢٠١٣ برای دستاورد های هنری یك عمر در راه آزادی به محسن مخملباف اهدا شد.
محسن مخملباف به هنگام دریافت این جایزه گفت :سیاست همواره ما را از هم جدا كرده است. مگر هنر، اخلاق و احترام انسان ها به یكدیگر ما را دوباره به هم نزدیك كند.
این جایزه متعلق است به همه كسانی كه در راه صلح بین ایران و اسراییل و فلسطین تلاش می كنند. هم چنین من مایلم این جایزه را تقدیم كنم به یكی از بازیگران فیلم باغبان آقای گیوم از كشور رواندا در افریقا. كسی كه هشت نفر از اعضای خانواده اش را در نسل كشی رواندا از دست داد، اما توانست بر نفرت خود غلبه كند و دشمنانش را ببخشد و حتی گناهشان را فراموش كند. در جهان پر از نفرتی كه ما زندگی می كنیم او یك الگوست. او كسی شبیه گاندی و ماندلاست.
سپس محسن مخملباف گیوم بازیگر فیلم باغبان را به روی صحنه دعوت كرد و جایزه اش را به او تقدیم كرد.
محسن مخملباف پیش از نمایش باغبان گفت: بیش از شصت سال است مساله فلسطین و اسراییل حل نشده باقی مانده است. در این ماجرا همه بشریت مقصر است. گویی بشر برای حل این جور مسایل هنوز بالغ نشده و كودك باقی مانده است.اما كودكی كه به جای بلوغ معصومیتش را از دست داده است.
بحرانی كه ما امروز در جهان دچار آن شده ایم به خلاف ان چه همه جا مطرح است یك بحران اقتصاد ی نیست. یك بحران اخلاقی است.
به سوریه نگاه كنید. صد هزار نفر كشته شده اند و هیچ كس برای جلوگیری از آن هیچ كاری نمی كند. نه غرب، نه شرق، نه امریكا و نه اروپا و نه سازمان ملل. نه مردم و نه روشنفكران جهان.
ریشه این بحران اخلاقی و به تبع ان بحران اقتصادی را باید در این تمدن جدیدی كه ساخته ایم جستجو كنیم. تمدن جدید ما را به جای همكاری با یكدیگر به رقابت بی پایان با همدیگر واداشته است.
هیچ یك از ما از این زندگی رقابتی و مسابقه ای راضی نیست. همه آن ها كه در رقابت ها می بازند، افسرده می شوند. این مسابقه ها فقط یك برنده دارد و آن یكی هم كه می برد در ترس است كه در نوبت بعدی ببازد. آیا این تمدن مسابقه ای ما را خوشبخت خواهد كرد؟ آیا مسابقه بس نیست؟ مسابقه در اقتصاد در سیاست و در قدرت.
هر كدام از ما برای آن كه در این رقابت برنده باشیم به تخریب همه جهان مشغولیم. اگر یادمان باشد كه ما همگی در یك سیاره زندگی می كنیم، به خاطر دفاع از مرزهای سیاسی كه انسان ها را از هم جدا كرده اند، دست به ساخت بمب اتمی نمی زنیم. و یا برای جلوگیری از بمب اتمی، تصمیم حمله پیشگیرانه نمی گیریم. بلكه به صلح و دوستی و همكاری ملت ها از طریق فرهنگ و هنر و اخلاق انسانی و عدالت كمك می كنیم.
بعد از شصت سال جنگ بین اعراب و اسراییل آیا وقت آن نرسیده كه به راه های دیگری جز جنگ و سیاست فكر كنید. مثلا به جلوگیری از رشد نفرت مذهبی و نفرت نژادی از طرق دیگری مثل فرهنگ و هنر و اخلاق و احترام متقابل انسانی.
محسن مخملباف در رابطه با مشكلات بین ایران و اسراییل گفت: هیچ یك از مردم ایران با حمله اسراییل به ایران موافق نیستند. و اگر شما حمله كنید جنگ را در جهان توسعه داد ه اید.
قضیه بمب اتم قضیه چماق و چماقدار است. شما می خواهید چماق را كنترل كنید. مردم ایران می خواهند چماقدار را عوض كنند. كه اصلا به چماق احتیاج نباشد.
بین ملت ها از جمله بین مردم اسراییل و مردم ایران به دلایل انسانی هزاران دلیل برای صلح و دوستی وجود دارد. اما برای دشمنی واقعی حتی یك دلیل هم وجود ندارد. مردم ایران و مردم اسراییل همدیگر را دوست دارند. در این سه روزی كه این جا بوده ام هر گاه از دوستی و صلح حرف زده ام با استقبال غیر قابل تصوری مواجه شده ام. پیش خودم مانده ام اگر شما صلح و دوستی با مردم ایران را اینقدر دوست دارید و مخالف جنگید كه علنی و با هیجان تمام هم آن را نشان می دهید پس دولت اسراییل به نمایندگی از چه كسی می خواهد به ایران حمله كند؟
ما شما را دوست داریم. شما هم ما را دوست دارید. و عشق بین این دو ملت مانع از جنگ خواهد شد.
در اسراییل چند میلیونی چند صد هزار ایرانی یهودی وجود دارد.من هر كدام آن ها را می بینم اولین آرزویش دیدن دوباره ایران است. خیلی ها باىشنیدن نام ایران زار زار گریه می كنند. و از خاطرات خود می گویند. عجیب است، واقعا عجیب است. خیلی از آن ها كه در ایرانند از دست استبداد ایران به دنبال خروج از ایران هستند. و بسیاری از آن ها كه بیرون از ایران هستند برای بازگشت به ایران گریه می كنند. من این اتفاق را در همه كشورها دید ه ام. اما در اسراییل بیش از هر كجا ایرانی های یهودی عاشق دیدار دوباره ایرانند.
آیا می رسد روزی كه ایرانی و فلسطینی و سوری و افغان از جنگ و استبداد از كشور خود نگریزد و یا از غربت وطنش نگرید و ننالد؟
اگر خدایی هست و خواسته است بخشی از یهودیان را در ایران متولد كند، چه كسی به خودش اجازه می دهد كه ان ها را از سرزمین شان تار و مار كند. نه فقط یهودیان، كه مسیحیان كه، سنی ها، بهایی ها ،سوفی ها، ما روشنفكران ایرانی هم دو دسته ایم. البته هر دو آرزوی صلح را داریم. اما گروهی برای صلح جز ارزو تلاش هم می كنند. و گروهی منتظر نشسته اند تا اسراییل حمله كند و بعد آن ها یك بیانیه بدهند و اسراییل را محكوم كنند.
چرا به جای نفرین به تاریكی ، شمعی روشن نكنیم.
محسن مخملباف در پرس كنفرانس دوم كه برای مطبوعات بین الملل ترتیب داده شده بود گفت: اولین بار با نمایش فیلم گبه از من راه سینمای ایران به اسراییل باز شد و هر چند كه من از طرف راست و چپ مورد حملات شدیدی قرار گرفتم و در ایران مورد باز جویی هم واقع شدم. و با میرسلیم وزیر فرهنگ وقت كارمان به جنگ مطبوعاتی هم كشید، اما بعدها راه فیلم های فیلمسازان مختلف ایران از مستقل تا حكومتی بدون هیچ فشاری به اسراییل باز شد. و چه خوب. اگر امروز مردم اسراییل ایران و ایرانی را دوست دارند به خاطر تعارفات احمدی نژاد بر سر نابودی اسراییل نیست. به خاطر ان چند صد هزار یهودی ایرانی مقیم اسراییل است و به خاطر نمایش فیلم های سینمای ایران در اسراییل.
من مفتخرم كه راه گشای سینمای ایران به اسراییل بوده ام. حالا هم مفتخرم كه من راه گشای سفرم. من مورد حمله واقع خواهم شد ،باكی نیست. آب همه جوره از سر من گذشته است. اما فردا كه دیگران هم امدند و دوستی های فرهنگی هنری بیشتر شد، من بر خرده گیرانم خرده نخواهم گرفت.
وقتی سفرای فرهنگی غایبند. سفرای سیاسی و مشاورین نظامی جایشان را پر می كنند. و نتیجه می شود همان چیزی كه تا به حال بوده..اگر نمی خواهیم دوباره به همین جنگ بی پایان برسیم .از همان راهی نیاییم كه تا به حال امده ایم.
ما قبل از این كه مرد باشیم یا زن. قبل از ان كه هنرمند باشیم یا سیاستمدار. قبل از ان كه ایرانی باشیم یا اسراییلی و یا فلسطینی. انسان هستیم.و شان انسانی ما ارزشمندتر از ملیت و قوم ومذهب ماست. انچه در این جنگ ها بیش از هر چیز قربانی شده ،شان انسانی همه ماست.من به اسراییل امده ام كه به شما بگویم شما را دوست دارم و به شما احترام می گذارم. و از شما هم احترام و دوستی و صلح توقع دارم.
ما هر دو در یك سیاره زندگی می كنیم ،اما انقدر بین ما فاصله افتاده است كه در سفرم به این جا احساس كسی را داشتم كه برای اولین بار به كره ماه سفر كرد. من به ماه شما امده ام با پیام دوستی. با پیام صلح .كودكان اینده فلسطین، اسراییل، ایران، سوریه، لبنان چه گناهی كرده اند اگر ما پدرانشان پیش از ان كه پدر آن ها شویم بالغ نشده بودیم. بیایید به خاطر فرزاندانمان از قهر و بایكوت و تهدید و جنگ دست برداریم. سوریه به صد هزار كشته رسید. چند صد هزار دیگر كشته سوری می خواهیم؟ چرا كسی كاری نمی كند؟
فیلم گبه، سلام سینما، نون و گلدون، قندهار و باغبان با همكاری سینما تك و جشنواره اورشلیم چندین بار در سالن های پر از تماشاچی به نمایش در آمد. استقبال از باغبان باعث شد جشنواره برای روزهای بعد هم نمایش باغبان را تكرار كند.
رسانه های بین المللی و رسانه های اسراییل حضور محسن مخملباف و نمایش فیلم های او را بازتاب وسیعی داد ه اند كه در زیر نمونه هایی از آن ها را می بینید.
لینک به گزارش تلویزیون یورونیوز
لینک به French L'orient Le jour
لینک به German Diaro de Pernambuco
لینک به Portuguese Terra Brazil